Delegated Proof of Stake

Delegated Proof of Stake (DPoS) là một biến thể của Proof of Stake (PoS), ra đời nhằm tối ưu hóa khả năng mở rộng, tăng tốc độ giao dịch và tạo ra một hệ thống quản trị phi tập trung hiệu quả. DPoS được phát triển bởi Daniel Larimer vào năm 2014 và đã được áp dụng trên nhiều blockchain như EOS, TRON, và BitShares. Trong DPoS, người nắm giữ token có thể bỏ phiếu để bầu ra một nhóm nhỏ “đại biểu” (delegates hoặc block producers) để xác thực giao dịch và duy trì mạng lưới, thay vì mỗi người dùng đều có thể trở thành người xác thực như trong PoS truyền thống.

Đặc điểm của Delegated Proof of Stake

  1. Bầu chọn đại biểu: Người nắm giữ token tham gia vào quá trình bầu chọn một nhóm đại biểu (thường từ 20 đến 100 người) để thực hiện vai trò xác thực giao dịch và thêm khối mới vào chuỗi khối.
  2. Phần thưởng cho đại biểu: Các đại biểu được chọn sẽ nhận phần thưởng khi xác thực các khối giao dịch. Một phần phần thưởng này có thể được chia lại cho người dùng đã bầu chọn cho họ, tạo động lực cho các cử tri.
  3. Thay đổi đại biểu dễ dàng: Nếu một đại biểu hành động gian lận hoặc hoạt động không hiệu quả, người dùng có thể bỏ phiếu để thay đổi đại biểu đó bất kỳ lúc nào, giúp duy trì tính minh bạch và hiệu quả cho mạng lưới.
  4. Tiết kiệm năng lượng và tăng khả năng mở rộng: DPoS không yêu cầu sức mạnh tính toán cao, giúp tiết kiệm năng lượng và tăng tốc độ xử lý giao dịch.

Cách thức hoạt động của Delegated Proof of Stake

  1. Bỏ phiếu chọn đại biểu: Người nắm giữ token tham gia vào quá trình bầu cử để chọn đại biểu thông qua hệ thống bỏ phiếu. Số phiếu bầu phụ thuộc vào lượng token mà người dùng nắm giữ.
  2. Xác thực giao dịch: Sau khi được chọn, các đại biểu sẽ thay mặt cộng đồng xác thực giao dịch, thêm các khối mới vào chuỗi khối và đảm bảo an toàn cho mạng lưới.
  3. Nhận và phân phối phần thưởng: Đại biểu được nhận phần thưởng khi hoàn thành các khối giao dịch. Họ có thể chia lại phần thưởng này cho những người đã bỏ phiếu cho mình, tạo động lực để nhận được nhiều phiếu bầu hơn.
  4. Thay thế đại biểu: Nếu một đại biểu hoạt động không hiệu quả hoặc gian lận, người dùng có thể nhanh chóng bỏ phiếu thay thế đại biểu đó.

Ưu điểm của Delegated Proof of Stake

  1. Khả năng mở rộng cao: Do chỉ một số ít đại biểu thực hiện xác thực giao dịch, DPoS giúp tăng tốc độ xử lý và giảm độ trễ của mạng lưới.
  2. Tiêu thụ ít năng lượng: Không yêu cầu sức mạnh tính toán lớn, DPoS thân thiện với môi trường hơn so với PoW.
  3. Quản trị linh hoạt và minh bạch: Người nắm giữ token có quyền kiểm soát lớn trong việc chọn hoặc thay thế đại biểu, giúp duy trì tính minh bạch.

Nhược điểm của Delegated Proof of Stake

  1. Tập trung hóa: Vì chỉ một nhóm nhỏ các đại biểu xác thực giao dịch, DPoS có thể làm tăng tính tập trung, đi ngược lại với nguyên tắc phi tập trung của blockchain.
  2. Khả năng thao túng: Các đại biểu có thể bị ảnh hưởng bởi các nhóm lợi ích nếu một số người nắm giữ lượng lớn token kiểm soát quá trình bầu cử.

Các blockchain sử dụng Delegated Proof of Stake

  1. EOS: EOS sử dụng DPoS để tăng cường tốc độ và hiệu quả của các ứng dụng phi tập trung trên nền tảng của nó.
  2. TRON (TRX): TRON sử dụng DPoS để hỗ trợ xử lý khối lượng giao dịch lớn trong hệ sinh thái của mình.
  3. BitShares (BTS): Đây là blockchain đầu tiên triển khai DPoS, được phát triển bởi Daniel Larimer, người sáng tạo ra DPoS.

Tóm tắt

Delegated Proof of Stake là một cơ chế đồng thuận trong đó người nắm giữ token bầu chọn ra một nhóm đại biểu để xác thực giao dịch, thay vì tự mình làm điều này. DPoS tăng khả năng mở rộng và tốc độ giao dịch, nhưng có thể dẫn đến tính tập trung cao.